patrijs

 

Stichting P.A. Hens Memorial Fund

 

‹‹ aandacht voor de verscheidenheid van vogels ››

 

 

Achtergronden

Het wetenschappelijk bedrijf is volgens zijn aard voortdurend in ontwikkeling. Sommige onderwerpen komen in de aandacht, andere zakken naar een minder prominente plaats. Omstreeks 1950 werd veel onderzoek gedaan over de systematiek en het voorkomen van vogels. Variatie in bouw en kleur van vogels werd bestudeerd om aan de hand daarvan na te gaan hoe de verspreiding van soorten was verlopen na de grote klimaatsverandering van de ijstijden. Dit was vooral onderzoek aan geprepareerde vogels in museumverzamelingen. Later kwam studie van leefwijze en gedrag veel meer op de voorgrond. Wetenschap verlegt grenzen. Toch wordt ook in het terrein achter de opgeschoven grenzen onderzoek gedaan. Misschien minder spectaculair, maar net zo interessant. Hierbij speelt de Stichting P.A. Hens Memorial Fund haar rol. Deze stichting wil de moderne voortzetting bevorderen van onderzoek van vogelsystematiek en vogelverspreiding zoals dat door P.A. Hens en zijn tijdgenoten werd bedreven.  terug

P.A. Hens

Petrus Antonius Hens (1888 - 1971) was van 1917 tot 1953 burgemeester van Valkenburg-Houthem in Zuid-Limburg. Als bekwaam en enthousiast amateur ornitholoog was hij gedurende een halve eeuw de spil van de vogelstudie in de provincie Limburg. Hij heeft tweemaal (in 1926 en 1965) een avifauna van Limburg gepubliceerd. Hij steunde voor dit werk mede op de omvangrijke verzameling van vogels die hij had bijeen gebracht en die zich nu bevindt in het Nederlands Centrum voor Biodiversiteit (NCB Naturalis) te Leiden.  terug

Stichting P.A. Hens Memorial Fund

Na zijn overlijden hebben zijn dochter, mevr. H. A.M. Mossel-Hens, zijn schoonzoon en prof.dr. D.A.A. Mossel samen met prof.dr. K.H. Voous en enige anderen in 1974 de Stichting P.A. Hens Memorial Fund opgericht. Als aandenken aan hem, maar vooral ter bevordering van het ornithologisch onderzoek dat altijd zijn belangstelling heeft gehad. Het stichtingskapitaal werd gevormd door geldmiddelen uit de nalatenschap van de heer Hens. Het doel van de stichting is het ondersteunen van ornithologisch onderzoek, in het bijzonder de studie van de systematiek en het voorkomen van vogels. Door de grote ontwikkeling van allerlei vogelonderzoek nemen deze onderwerpen tegenwoordig een bescheidener plaats in dan een halve eeuw geleden. Niettemin blijft juist de belangstelling van vele amateur ornithologen hiervoor onverminderd groot. De stichting probeert door het geven van kleine subsidies de ontwikkeling van de systematiek en faunistiek te ondersteunen, ook als voor dat onderzoek moderne technieken worden gebruikt. Hens zou in onze tijd zeker het gebruik van DNA-kenmerken voor het ontrafelen van verwantschappen van soorten en ondersoorten hebben toegejuicht. In lijn met het werk van Hens zullen studies die mede betrekking hebben op de Limburgse avifauna speciale aandacht krijgen. Het stichtingsbestuur kijkt met belangstelling uit naar plannen voor onderzoek die aan het Hens Fonds worden toegestuurd en die met ondersteuning van enkele duizenden euro's zouden kunnen worden uitgevoerd. Wij denken daarbij in het bijzonder aan onderzoek door jonge (amateur) ornithologen.  terug

Gesubsidieerde projecten

De eerste jaren heeft het Hens Fonds de uitwerking van de soortbeschrijvingen in het Handbook of the Birds of Europe, the Middle East and North Africa mede mogelijk gemaakt. Later zijn vele en heel diverse projecten gesteund. Enkele voorbeelden zijn een studie naar oude series vogeltypen in de verzameling van NCB Naturalis die uit meer dan één soort bleken te bestaan, DNA-fingerprinting van de tapuiten met het accent op de vele soorten die in Iran voorkomen, de systematiek van de Waterral (dit heeft geleid tot de erkenning van de Waterral in Zuidoost Azië als aparte soort), uitgave van de nieuwe Avifauna van Limburg (helemaal in de lijn van Hens) en de publicatie van de geschiedenis van 100 jaar Club van Nederlandse Vogelkundigen (Hens was 19 jaar secretaris en 32 jaar voorzitter).

Sinds 2014 heeft het fonds bijgedragen aan de nieuw te verschijnen Sovon Atlas van de Nederlandse vogels, onderzoek naar de resultaten op ornithologisch gebied van de expedities van Kapitein Baudin naar West Indië (1797-1798) en Australië (1800-1804), morfologisch geografische studie naar de Kleine Torenvalk, Falco naumanni, en een bijdrage geleverd aan de publicatie (2016) van de dagboeken van Jacob Walters ("Meneer Walters - Een Amsterdamse natuuronderzoeker", door Martin Melchers).

In 2018 zijn er bijdragen geleverd in de kosten van het proefschrift "The bird collections of the Baudin expedition 1800-1804" van Justin Jansen (promotie 22 mei 2018) en van de publicatie van het in 2018 verschenen boek " 'Fraaie schepsels'. Het verhaal van de Grote Stern in Nederland" door Ed Buijsman.

In 2019 werd een bijdrage geleverd aan de kosten van een boek over de Griel in Nederland, dat in 2020 werd gepubliceerd onder de titel "De griel - kroniek van een spookvogel".

In 2021 werd een bijdrage geleverd aan de kosten van een monografie over de Zuid-Amerikaanse piepersoorten door Paul van Els en Heraldo V. Norambuena, "Neotropical Pipits, Systematics, biogeography and natural history". terug

Bestuur

De bestuursleden van de stichting zijn J.J.F.J. Jansen (voorzitter), E.J.M. Veling (secretaris-penningmeester), H.P.J.C.M. Mossel (kleindochter van P.A. Hens), H.H. van Oosten en R.E. van der Vliet. De bestuursleden doen hun werk belangeloos.  terug

Giften en contactgegevens

Door de gulle verlening van subsidies is het vermogen van de stichting in de laatste jaren behoorlijk geslonken. Daarom zou het bestuur van het fonds het bijzonder op prijs stellen als degenen met belangstelling voor de doelstellingen van de Stichting P.A. Hens Memorial Fund ons werk met een grotere of kleinere gift zouden willen steunen. Daarmee stellen zij ons in de gelegenheid ook in de toekomst gestalte te geven aan het doel van de stichting. Het Hens Fonds heeft het ANBI keurmerk (RSIN/fiscaal nummer ANBI 806810555) zodat giften aftrekbaar zijn voor de inkomstenbelasting. Het adres van de stichting is dr. E.J.M. Veling, Noord-Houdringelaan 22, 3722 BR  Bilthoven, e-mail ed.veling@xs4all.nl. Het bankrekeningnummer is NL94TRIO0320632040. De Staat van Baten en Lasten en de Balans zijn hier op te vragen voor het jaar 2023, 2022, 2021, 2020, 2019, 2018, 2017, 2016, 2015 en 2014terug

Terug naar http://www.nou.nu